26 mei 2020

Corona en de medische kindzorg | Vijf vragen aan jeugdartsen Anneke en Rianne

Tot welke veranderingen leidt de coronacrisis in de medische kindzorg? Wat is daar zorgelijk of positief aan? Kind & Ziekenhuis legt vijf vragen voor aan kinderen, ouders en zorgprofessionals in de kindzorg.

Vandaag: jeugdarts Anneke Kesler van de GGD in Amsterdam (en hoofdredacteur GroeiGids) en jeugdarts Rianne Reijs van de GGD Zuid Limburg.

Vraag 1

Wat is dé grootste verandering in je werk door de coronacrisis?

Anneke: “Ouders en aanstaande ouders kunnen niet zo makkelijk meer naar de verloskundige of jeugdgezondheidszorg om hun vragen te stellen. Zij richten zich daarom meer op de beschikbare online voorlichtingskanalen, zoals de GroeiGids. In de app van de GroeiGids kunnen ouders zelf de ontwikkeling en groei van hun kind of zwangerschap bijhouden. Zij ontvangen via de GroeiGids ook pushberichten, digitale nieuwsbrieven en berichten voor de regio. Ook worden ouders via de app doorgeleid naar de de GroeiGids ouderchat. Wij merken dat de ouderchat nu veel meer wordt gebruikt. Het is voor veel ouders echt een uitkomst, een manier om toch de vragen waar iedere ouder mee zit, te kunnen stellen aan een jeugdverpleegkundige.”

Rianne: “Geen spreekuren meer, geen overleg op school en geen huisbezoek meer! Oftewel, alles via telefoon en beeldbellen. Sommige dingen kunnen nu eenmaal niet via de telefoon, bijvoorbeeld een vaccinatie geven. Dan moet steeds worden besloten of het belangrijk genoeg is om ervoor samen te komen. Overleggen via beeldbellen met scholen en ouders heb ik al best veel gehad. Maar niet met kinderen en jongeren. Dat missen mijn collega’s en ik nu ontzettend: de kinderen en de jongeren zien. Gelukkig denken we nu na over wat er weer wel zal kunnen en hoe dan.”

Vraag 2

Waar maak jij je het meeste zorgen om als het gaat om je werk en/of cliënten/patiënten en corona?

Anneke: “Ik vind het zorgelijk dat ouders de weg naar antwoorden niet zo makkelijk vinden als ze ergens mee zitten. Sommige ouders zijn niet zo digitaal vaardig. Deze ouders gaan niet zelf online opzoek naar informatie en antwoorden. Het is belangrijk om manieren te vinden om deze ouders toch te bereiken.”

Rianne: “Ik maak me het meest zorgen over de kinderen en jongeren die misschien straks ook niet naar school gaan als de scholen weer open zijn. Omdat ze bang zijn voor of door corona, zich niet goed of heel eenzaam zijn gaan voelen of omdat hun ouders het te spannend vinden. En de kinderen die al vaker niet naar school gingen voordat corona ‘er was’, en die misschien niet genoeg hulp of zorg hebben gehad in de afgelopen tijd. En de kinderen waar het thuis lang niet altijd leuk is geweest omdat deze vreemde situatie nu eenmaal spanningen veroorzaakt waar niet iedereen goed mee om kan gaan. Ik hoop dat we snel genoeg kunnen zorgen dat íédereen weer kan doen wat hij wil en wat bij zijn of haar leeftijd hoort. Zoals met je vrienden kunnen afspreken, sporten én naar school gaan.”

Vraag 3

Wat ervaar je als positief in je werkveld door de coronacrisis?

Anneke: “Zeer positief is dat ouders de GroeiGids ouderchat massaal zijn gaan gebruiken, nu ze minder van spreekuren gebruik kunnen maken. Als samenwerkende GGD-en hebben wij hier alert op gereageerd door meer jeugdverpleegkundigen snel op te leiden en te laten chatten met ouders. We zien dat Jeugdgezondheidsorganisaties versneld aansluiten bij het GroeiGids platform, omdat het belang van online communiceren met ouders is toegenomen. Deze tijd vraagt ook om snel en op de juiste momenten goede informatie over coronamaatregelen aan ouders te verstrekken. Met alle kanalen die we met de GroeiGids tot onze beschikking hebben, gaat dit zeer goed. We passen de digitale berichten en nieuwsbrieven aan zodra er weer nieuwe coronamaatregelen gecommuniceerd moeten worden. Zo bewegen wij met de GroeiGids app soepel digitaal mee.”

Rianne: “Ik vind het wel heel tof om te zien dat bijna iedereen kan leren beeldbellen! Dat wil ik al heel lang vaker gebruiken, bijvoorbeeld in overleg met mensen die van verder weg moeten komen, ouders die verder weg wonen, wat zeker als ze gescheiden zijn wel eens voorkomt. Maar dat vonden veel mensen ‘voor corona’ maar gedoe en niet fijn. Het is ook niet altijd het fijnste of het beste, maar wel vaak heel waardevol en ‘goed genoeg’.”

Vraag 4

Welke impact heeft de coronacrisis  op je werk?

Anneke: “Het geeft ook weer kansen en ruimte voor nieuwe initiatieven. Zo is er landelijk afgestemd over informatie voor ouders. Relatief heb ik meer tijd besteed aan het schrijven en aanpassen van teksten, om (aanstaande) ouders te voorzien van actuele informatie met daarin ook rekening houdend met de coronamaatregelen. Daarnaast werk ik als arts bij de GGD nu ook in het coronabelteam waar huisartsen, arboartsen en artsen ouderengeneeskunde met vragen terecht kunnen. Ook deze artsen kunnen ergens terecht als ze even iets niet weten. Dat is erg leuk om te doen en geeft ook inzicht hoe corona ingrijpt in de samenleving en de gezinnen.”

Rianne: “De Jeugdgezondheidszorg is bij ons een onderdeel van de GGD. In deze tijd zijn veel jeugdverpleegkundigen en jeugdartsen opeens ingezet voor infectieziektebestrijding. Natuurlijk doet de JGZ altijd al infectieziektebestrijding, namelijk het Rijksvaccinatieprogramma. Maar nu zitten we ook aan de telefoon en we bemonsteren mensen die misschien corona hebben bijvoorbeeld. Dat heeft de samenwerking in de publieke gezondheid weer verstevigd!”

Vraag 5

Wat wil je als boodschap meegeven en aan wie? Denk aan je collega’s in hetzelfde werkveld, kind & gezin, andere kindzorgprofessionals en andere belanghebbende?

Anneke: “Voor ouders is dit een onzekere tijd. Het is belangrijk om goed in de gaten te houden hoe je contact kunt houden met ouders, ze kunt blijven bereiken. Het is mijn werk om ouders steeds tijdig te voorzien van goede informatie en te zorgen dat ouders antwoorden krijgen op al hun vragen, Ik vind het belangrijk om hierin te streven naar een zo hoog mogelijk bereik, zodat ouders zelf weer verder kunnen en vol zelfvertrouwen hun kind kunnen opvoeden en laten opgroeien.”

Rianne: “We letten met z’n allen op de kinderen en de jongeren, dat moeten we goed blijven doen. Corona is ernstig en moeten we zien te voorkomen. Daarbij moeten we ook in de gaten houden dat de maatregelen tegen corona sommige mensen en kinderen harder treffen dan anderen en dat wij kunnen helpen dit te verzachten of meer gelijk te trekken. Dat is een heel belangrijke opdracht, kansen voor alle kinderen!”

En Rianne voegt nog toe: “Samen met collega’s laat ik via Jeugdarts in Limburg op Facebook en Instagram (@jeugdarts) ons werk zien. Al van voor het coronatijdperk, maar uiteraard ook met aandacht voor de veranderingen.”