Kinderen toegang tot eigen dossier
Zorgverleners zijn wettelijk verplicht om vertrouwelijk met gezondheidsgegevens van patiënten om te gaan en mogen op grond van hun geheimhoudingsplicht niet zomaar aan anderen gezondheidsinformatie over patiënten verstrekken. Dat geldt ook voor minderjarigen. Daarnaast mogen zorgverleners doorgaans alleen met toestemming van de patiënt informatie uit het (digitale) patiëntendossier met anderen te delen.
Tegenwoordig is een patiëntendossier vaak een elektronisch beheerde verzameling van persoonsgebonden gezondheidsgegevens. Het bevat informatie over de patiënt, zoals ziektebeschrijvingen, operatieverslagen, bloed- en laboratoriumuitslagen, medicatieoverzichten, brieven aan de huisarts of de specialist. Zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, gebruiken digitale systemen waarmee patiëntendossiers elektronisch worden bijgehouden. Dit biedt de nodige praktische voordelen maar roept ook vragen op, onder meer over de vereiste elektronische beveiliging van dossiers en in hoeverre gezondheidsgegevens van de patiënt voldoende zijn beschermd tegen misbruik.
Veilig
Een van de manieren waarop zorginstellingen hun patiënten toegang tot hun digitaal bewaarde gezondheidsgegevens willen verschaffen, is via DigiD. Dat is een als veilig beschouwde inlogmethode, die gekoppeld is aan het Burgerservicenummer (BSN). Voor DigiD geldt geen minimumleeftijd, zodat ook kinderen kunnen aanvragen. Niettemin kunnen instellingen die op DigiD zijn aangesloten, bepalen – hetzij op grond van de wet, hetzij op grond van andere normen – of zij iemand gerechtigd achten om van een bepaalde dienst gebruik te maken. Dat kan ertoe leiden dat websites van instanties iemand onder een bepaalde leeftijd niet toelaten met DigiD.
Vanaf twaalf jaar heeft een minderjarige, mits wilsbekwaam, in beginsel recht op toegang tot zijn/haar gezondheidsgegevens
Een ziekenhuis kan patiënten via DigiD toegang verschaffen tot hun digitale gezondheidsgegevens, zoals de instelling die beheert. De mate waarin kinderen die toegang kan worden verleend, wordt mede bepaald door de juridische positie van minderjarige patiënten. Naar gezondheidsrechtelijke maatstaven is twaalf jaar de leeftijd tot waar de ouders of voogd namens hun kind optreden. Vanaf twaalf jaar heeft een minderjarige, mits wilsbekwaam, in beginsel echter recht op toegang tot zijn/haar gezondheidsgegevens. Dat gebeurt meestal in afstemming met de ouders of voogd, maar kan onder omstandigheden ook zonder hun betrokkenheid. Het ziekenhuis is verplicht om de toegang dan naar behoren te faciliteren en moet samen met de behandelaar bewaken dat onbevoegden geen toegang tot de gegevens krijgen.
Dankzij DigiD kan die toegang worden gecontroleerd, en de patiënt kan alleen de eigen gegevens inzien. Daarmee draagt ook DigiD bij aan de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van kinderen in de gezondheidszorg.
Jo Dorscheidt, gezondheidsjurist
Over deze en andere juridische kwesties aangaande kinderrechten in de gezondheidszorg, zie Jozef H.H.M. Dorscheidt & Jaap E. Doek (eds.): Children’s Rights in Health Care, Leiden-Boston: Brill / Nijhoff, 2019.
