‘Nicoline is goud waard voor ‘onze’ kinderen en hun gezin, voor CityKids en voor iedereen in haar directe omgeving. Vol kennis, kennissen, zeer betrokken en met veel doorzettingsvermogen, humor en levenslust.’ Dat was, samengevat, de reden voor de collega’s van Nicoline Cornelissen-van Rappard om haar te nomineren als kinderverpleegkundige Family Integrated Care 2017. Zeer tot haar verbazing werd ze het nog ook. ‘De andere genomineerden werken heel hard om in hun organisatie het verschil te maken. Ze doen precies wat we anno 2017 willen met Family Integrated Care.’ Dat geldt ook voor Nicoline, zelfs nu ze projectmanager is en niet meer op de werkvloer staat.
Dertig jaar geleden ging Nicoline Cornelissen aan de slag als verpleegkundige. Ze werkte in het UMC Utrecht, in het Wilhelmina Kinderziekenhuis in dezelfde stad en in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam voordat ze overstapte naar het IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den IJssel. Daar werd ze na zeven jaar werken op de kinderafdeling en de IC neonatologie in 2004 teammanager van de kinderafdeling.
Cornelissen: ‘Bijna elke dag maakte ik een rondje over de afdeling om ouders te spreken en interesse te tonen, te vragen of ze tevreden waren, waar ze tegenaan liepen en welke wensen ze hadden. Ouders liepen ook gemakkelijk mijn kantoor binnen. Ze konden beiden bij hun kind blijven slapen en werden aangemoedigd om deel te nemen aan de artsenvisites. Dat was toen nieuw, ik heb er in het IJsselland een zwengel aan geven. De kinderverpleegkundigen vroegen aan het eind van hun dienst: ‘Hoe heeft u de zorg die ik vandaag heb gegeven ervaren? Bent u tevreden, ben ik tegemoet gekomen aan uw wensen en behoeften, of hadden we de zorg voor uw kind anders moeten inrichten?’.
De basis voor de visie op de kinderafdeling was het boek van Fred Lee, Als Disney de baas was in uw ziekenhuis. Lee zegt dat ziekenhuizen en Disney in dezelfde sector werken: de beleveniseconomie. Disney werkt aan de kant van geluk en blijdschap, ziekenhuizen aan de kant van onzekerheid en pijn. Cornelissen: ‘Het komt erop neer dat alle medewerkers elke dag moeten proberen iets bijzonders te doen, iets wat ouders niet verwachten maar het kind en gezin goed doet. Even terugkomen op een gesprek, aandacht geven aan een broertje of zusje of een cadeautje of tekening organiseren voor een jarige grootmoeder. Ook de schoonmaakster zit in de keten en vraagt aan de patiënten en ouders: ‘Bent u tevreden over mijn werk? Kan ik nog iets voor u doen?’ Als een ouder dan zegt: Ik zou zo graag nog een kopje koffie willen, hoeft de schoonmaakster dat niet zelf te halen, maar moet ze er wel voor zorgen dat iemand anders koffie brengt.’
Zo werkt ze nog steeds bij CityKids, de medische kindzorginstelling waar Cornelissen terechtkwam toen ze in 2015 na een reorganisatie in het IJsselland niet op een leidinggevende positie kon blijven. ‘Dit is een heel andere setting dan het ziekenhuis maar het past goed bij me. Ik was 53 jaar en wilde nog iets doen waar ik mijn energie, kinderverpleegkundige achtergrond, ervaring en ondernemerschap in kwijt kon. CityKids had al dagverpleging voor kinderen van 0 tot 5 jaar en een kinderdagcentrum voor kinderen van 0 tot 12 jaar, alles op één locatie. We hebben nu meerdere locaties in Rotterdam en Den Haag en gaan uitbreiden naar Delft en Barendrecht. Landelijk is de tendens dat zieke kinderen veel eerder naar huis gaan, wat zorgt voor meer vraag naar verpleegkundige zorg buiten het ziekenhuis. Onze troef is dat we in een kleinschalige kindvriendelijke setting verpleegkundige zorg combineren met (ortho)pedagogische zorg en dat we betrokken, goed opgeleide medewerkers hebben met een wo- of hbo-opleiding.
‘Onze werkwijze past in het Medische Kindzorgsysteem (MKS) omdat we actief zijn op alle vier de terreinen van het MKS: medisch, sociaal, veiligheid en ontwikkeling. In onze zorgplannen zijn de vier domeinen volledig verweven. De zorg is niet alleen medisch en niet alleen voor het kind; we kijken ook naar de vraag van ouders en de rest van het gezin. Dit is een vervangend thuis, waar ouders de hele dag welkom zijn. Als ouders zeggen dat ze elke week een keer samen uiteten willen gaan, gaan wij ’s avonds naar ze toe om thuis voor hun kind te zorgen. Ouders kunnen allerlei verpleegtechnische handelingen leren zoals sondevoeding geven en omgaan met een kind met een tracheacanule of zuurstof. Daardoor voelen ouders zich krachtig genoeg om zelf thuis voor hun kind te zorgen en kunnen kinderen eerder veilig uit het ziekenhuis en naar huis.’
Bij CityKids werkt Cornelissen aan een groot project: een multifunctioneel gezondheidscentrum voor kinderen in de voormalige Familiekerk, naast een basisschool in Rotterdam Noord. Eind 2018 of begin 2019 is de verwachte openingsdatum. Cornelissen: ‘We gaan er verpleegkundige en (ortho)pedagogische zorg in de wijk geven, dichtbij het kind. Er komen zes spreekkamers voor carrouselspreekuren door zorgprofessionals uit de eerste en tweede lijn samen: kinderarts, orthopedagoog, diëtist, kinderfysiotherapeut, (pre)logopedist en GZ-psycholoog. Kinderen en ouders hoeven dan voor bepaalde behandelingen niet meer naar het ziekenhuis en krijgen bij ons in een kindvriendelijke omgeving geïntegreerde en gecoördineerde zorg: echte Integrated Care.
‘Samen met ziekenhuizen in de omgeving kijken we nu aan welke behandelcombinaties en expertise in de regio behoefte is. We denken aan sociale pediatrie, chronische ziekten, ontwikkelingsachterstanden, multiproblematiek, Foetaal Alcohol Syndroom, voedingsproblemen en slaapproblemen. We willen ook dat iedereen binnen kan lopen om in de kapel een kaarsje te branden, een boek te halen bij licht verstandelijk gehandicapte jongeren die begeleid wonen in de voormalige pastorie, of gewoon een kopje koffie te drinken. We zijn nog op zoek naar een goede naam voor het hele kindercentrum. Suggesties zijn welkom!’
Cornelissen kreeg haar Award Kinderverpleegkundige Family Integrated Care 2017 uitgereikt op het congres van Kind & Ziekenhuis op 20 november. Ze vond het mooi om veel collega’s uit het land tegen te komen, maar heeft wel een punt van kritiek. ‘Er werd veel gepraat over wat we willen, maar dat weten we nu wel. Ik wil het hebben over hoe we het gaan doen. Die stap moet nu wel echt gezet worden. CityKids is daar al ver in en we willen er graag een grote bijdrage aan leveren.’
