In het Bravis ziekenhuis in Bergen op Zoom zijn verpleegkundig specialisten Natalie Nijssen en Esther Smits met z’n tweeën het gezicht van de verpleegafdeling Kind & Jeugd. Elke dag is minimaal een van de twee aanwezig, en ze zijn verantwoordelijk voor het hele zorgproces bij 80 á 90 procent van de patiënten. De kinderartsen komen alleen in beeld bij complexere situaties. Groot voordeel voor kinderen en ouders: zij zien iedere dag een vertrouwd gezicht. 

Natalie en Esther knipperden wel even met de ogen toen het interview op de website van Bravis plotseling massaal werd gedeeld op sociale media. In dat artikel vertelden Natalie en Esther enthousiast over hun werk als verpleegkundig specialist op de verpleegafdeling Kind & Jeugd. Hoe goed het werkt dat zij de spil van de afdeling zijn – voor alle collega’s, maar juist ook voor kinderen en ouders. Want er is namelijk altijd een vertrouwd gezicht. 

Op werkbezoek 

“De verpleegkundig specialist in de kindergeneeskunde is bezig met een opmars, maar wordt nog vaak ingezet op de polikliniek of specialistische afdelingen zoals de neonatologie of de intensive care”, vertelt Esther. “Twee verpleegkundig specialisten die samen een algemene kinderafdeling grotendeels onder hun hoede hebben komt kennelijk nog niet zo vaak voor.” Natalie: “We kregen leuke reacties. Mensen vroegen zelfs of ze een keer op werkbezoek mochten komen. We vinden het vooral leuk om te laten zien hoe je op deze manier het verschil kunt maken voor kinderen en ouders.”

Want dat doen ze, vinden Natalie en Esther, samen met de kinderartsen, de kinderverpleegkundigen en alle andere betrokken collega’s. Veruit de meeste kinderen, zo’n tachtig tot negentig procent, hebben een niet-complexe aandoening zoals een luchtweginfectie of heftige buikgriep. Bij deze kinderen doen beide verpleegkundig specialisten zelfstandig de anamnese, het lichamelijk onderzoek en de diagnose. Ook bepalen ze zelf het beleid, tot en met het ontslag en de nazorg. Voor de tien à twintig procent van de kinderen met een complexere aandoening is een van de kinderartsen verantwoordelijk. 

Vertrouwd gezicht

“We hebben allebei een nagenoeg fulltime aanstelling en zijn er primair voor de afdeling Kind & Jeugd”, aldus Esther. “Daarom kan een van ons altijd aanwezig zijn, ook in het weekend. Wij zijn dan het aanspreekpunt en doen de gezinsgerichte visites met het kind, de verpleegkundige en de ouders. Het grote voordeel voor kind en ouders is dat ze ons leren kennen en wij hun. Wij worden een vertrouwd gezicht voor ze, ook voor kinderen die hier maar een paar dagen liggen. Bij ons op Kind & Jeugd komt het bijna niet voor dat kinderen en ouders steeds met een nieuw persoon te maken krijgen.” 

Met kinderen die vaker op de afdeling verblijven en hun ouders, vaak vanwege een chronische ziekte of meerdere aandoeningen, bouwen beide verpleegkundig specialisten een hechte band op. Esther: “Die ken je van haver tot gort. Meestal zijn zij vanwege de complexiteit wel onder behandeling van een van de kinderartsen. Maar zij vragen ons vaak dan wel weer om advies. Juist omdat wij zo dicht bij kind en gezin staan en hun verhaal en hun achtergrond zo goed kennen.” 

“Het grote voordeel voor kind en ouders is dat ze ons leren kennen en wij hun.”

De kinderartsen in Bravis zijn blij met de verpleegkundig specialisten op Kind & Jeugd. Niet alleen omdat ze de kinderartsen werk uit handen nemen, maar vooral omdat ze kinderen en ouders tijd en continuïteit kunnen bieden. Esther: “Wij hebben het ook vaak druk, maar het verschil is dat een van ons er wel altijd is.” 

De meerwaarde van de verpleegkundig specialisten op de afdeling Kind & Jeugd is, zeggen Natalie en Esther, hun verpleegkundige blik. “Artsen zijn medisch opgeleid. Zij zijn erg gericht op het medische aspect: wat is het probleem en hoe lossen we het op. Wij zijn juist als verpleegkundige opgeleid en hebben onze competenties als verpleegkundig specialist in de praktijk geleerd. Daardoor hebben we van nature meer oog voor de niet-medische aspecten, zoals de gezinssituatie, de ontwikkeling van het kind en de sociale omgeving.” 

Kwartier extra

Inmiddels draaien de beide verpleegkundig specialisten ook een aantal uren in de week poli. Natalie ziet baby’s met een voedselallergie of huilprobleem en kinderen met astma, Esther ziet kinderen met ADHD. Ook zien ze op de poli alle kinderen die eerder op de afdeling opgenomen zijn geweest voor controle. Voor deze kinderen blijven Natalie en Esther dus de vertrouwde gezichten.

Opmerkelijk: Natalie en Esther hebben op de poli voor elk eerste consult met een nieuwe patiënt een kwartier extra de tijd, 45 minuten in plaats van dertig. Esther: “Het heeft financiële voordelen om een verpleegkundig specialist in te zetten in plaats van een kinderarts. Wij hebben gezegd: onze functie heeft een belangrijke sociaal-maatschappelijke component, dat extra kwartier hebben we echt nodig voor de niet-medische aspecten. Bijvoorbeeld wat speelt er thuis, hoe gaat het op school, zit je lekker in je vel.” 

Sociale blik

Aandacht voor niet-medische aspecten wordt steeds belangrijker, zeggen Natalie en Esther. “Bij klachten als aanhoudende hoofdpijn, buikpijn of vermoeidheid ligt de oorzaak vaak niet op het medische vlak, maar bijvoorbeeld in het sociaal-maatschappelijke domein. Deze kinderen zitten niet in ons pakket op de poli. Maar misschien kunnen wij daar wel een rol in spelen, juist vanwege onze sociale blik. 

Pieter Hoogesteijn