Artsen, andere zorgverleners en maatschappelijke organisaties moeten erop toezien dat de ’tweede golf’ niet nog meer onnodige schade toebrengt aan de gezondheid van kinderen. Die oproep doen kinder- en jeugdartsen na een analyse van de gevolgen van de COVID-19-pandemie voor kinderen.
De artsen concluderen dat niet zozeer het virus zelf, maar de maatregelen om het virus te bestrijden grote gevolgen hebben voor het welzijn en de gezondheid van kinderen in Nederland. Deze collateral damage (bijkomende schade) is deels te voorkomen als er meer rekening wordt gehouden met de belangen van het kind.
De kinder- en jeugdartsen doen hun oproep in een opinieartikel en een analyse op het journalistieke platform dvk-opinie.nl.
Slechte communicatie
Als één van de voorbeelden noemen zij de slechte communicatie vanuit de ziekenhuizen over het afschalen van niet-acute, reguliere zorg voor kinderen tijdens de eerste golf. Ze wijzen op het onderzoek van Kind & Ziekenhuis van februari, waaruit bleek dat meer dan 50 van de ouders te maken had met het uitstellen van afspraken. In 69 procent van de gevallen gaf het ziekenhuis daarbij niet aan wat de gevolgen van het uitstel voor het kind zouden zijn.
Dit moet beter als in de tweede golf opnieuw kindergeneeskundige zorg wordt afgeschaald, zeggen de artsen. ‘Het aanbieden van alternatieve communicatie is van groot belang, zodat met ouders de gevolgen van het uitstellen van afspraken kan worden besproken.’
Niet de juiste zorg
Ook wijzen de kinder- en jeugdartsen op ‘patiënts delay’ en ‘doctors delay’ tijdens de eerste golf, waardoor veel kinderen niet of niet op tijd de juiste zorg kregen. Het gaat hierbij zowel om mensen die zich te laat met klachten van hun kinderen melden (bijvoorbeeld uit angst voor besmetting) als artsen die te laat kinderen instuurden in het ziekenhuis omdat ze klachten niet herkenden.
Zowel de NVK als Kind & Ziekenhuis kregen hier tientallen meldingen van. Nader onderzoek naar deze suboptimale zorg (met soms ernstige gevolgen) is van groot belang om verdere schade in de toekomst te voorkomen, zeggen de artsen. ‘Bij de tweede golf en/of een eventuele nieuwe lockdown dient er geen twijfel of terughoudendheid te zijn om kinderen in te sturen en live te zien,’ aldus de kinder- en jeugdartsen.
Gevolgen social distancing
De artsen onderzochten ook de gevolgen van het sluiten van de scholen en sportvoorzieningen, het wegvallen van dagbesteding en bezoekregelingen in de gehandicaptenzorg en social distancing in het algemeen tijdens de lockdown.
De impact daarvan was groot, concluderen ze. ‘Kinderen zijn voor hun welzijn, groei en ontwikkeling afhankelijk van onderling contact en interactie met volwassenen die belangrijk voor hen zijn. Dat werd belemmerd door de maatregelen van de lockdown, gekenmerkt door thuisblijven en afstand houden.’
De gevolgen van de pandemie raakt kinderen in kwetsbare omstandigheden of met een beperking of aandoening harder dan andere kinderen, zeggen de artsen. Nu de tweede golf eraan komt, is het van belang dat er juist bij deze groep niet nog meer onnodige schade ontstaat, zeggen ze.
Alle hens aan dek
Niet alleen kinder- en jeugdartsen, maar ook andere artsen, zorgverleners en maatschappelijke organisaties hebben de taak alert te zijn en pleitbezorger te zijn voor de belangen van kinderen. Het zijn uitzonderlijke tijden, aldus de artsen, en daarom is het ‘alle hens aan dek’ om een open toekomst voor alle kinderen zoveel mogelijk te garanderen.
De kinder- en jeugdartsen maken deel uit van de Commissie Pleitbezorging, een denktank voor de beroepsverenigingen van kinder- en jeugdartsen.
Naar het opinieartikel en de analyse op dvk-opinie.nl
Stichting Kind en Ziekenhuis door journalist Pieter Hoogesteijn