Maandelijks op de nieuwsblog Kind&Zorg: een column van de Vakgroep Pedagogische Zorg in het Ziekenhuis Nederland over wat zij meemaken in de praktijk.
“Mama, ik houd mijn longensteek en sondevoeding wel en dan gaan we naar huis.” Een van de kinderlijke, wijze opmerkingen die de vier jarige Luuk maakt wanneer ik hem en zijn moeder voorbereid op de plaatsing van de PEG sonde, een toegang voor sondevoeding via een gaatje in zijn buik. Luuk kijkt geïnteresseerd naar de pop die ik daarvoor gebruik. Ik vraag Luuk een naam voor de pop te bedenken. Hij roept enthousiast: “T-rex, de pop moet T-rex heten!” Zijn moeder en ik lachen hardop, Luuk is gek op dino’s.
Luuk is uitgebreid bekend in het ziekenhuis. Meerdere malen is hij opgenomen met eetproblemen. Sinds een paar maanden heeft Luuk volledige sondevoeding. Luuk heeft vaak nieuwe neussondes gekregen, waardoor dit inmiddels een grote stressfactor voor hem is geworden. Dit keer is hij twee weken voor de plaatsing van de PEG sonde opgenomen voor een longontsteking. Een “longensteek” in Luuk zijn woorden. Deze is inmiddels verholpen en de plaatsing van de PEG sonde kan doorgaan.
Ik leg T-rex in zijn bedje, doe hem een ziekenhuispyjama aan en vertel hem dat we een stukje gaan rijden. “Eenmaal bij de dokter krijgt T-rex slaapmelk en mag hij een mooie droom uitzoeken. Als T-rex wakker wordt heeft hij een rietje in zijn buik. Via dat rietje kunnen wij T-rex eten geven”, zeg ik. Luuk kijkt aandachtig naar de pop met de PEG sonde. “Ik wil geen slangetje in mijn buik” herhaalt Luuk regelmatig.
Als medisch pedagogisch zorgverlener ben ik mij bewust van de woordkeuzes die ik maak. Ik sluit me aan bij zijn belevingswereld en neem zijn woorden over. Zijn moeder en ik proberen hem gerust te stellen. We benoemen meerdere malen dat zijn neussonde er dan uit mag en hij die nooit meer nodig heeft. Door het positieve effect te herhalen en uit te spreken dat het Luuk zal helpen, probeer ik hem in zijn kracht te zetten.
Ik besluit de ochtend voor de operatie om het playmobil ziekenhuis tevoorschijn te halen. Door het spel kan ik zijn beleving observeren en hierop inspelen door mee te spelen in het spel. Luuk kijkt met grote ogen naar alle spulletjes die bij het playmobil ziekenhuis zitten en graait in alle spulletjes. Van Cliniclowns tot infuuspaal, Luuk kan ze allemaal benoemen. “Maar Nadeche waar zijn Lara (collega mpz) en jij dan? En is er ook een speelkamer?”
Wanneer we in de middag aan de beurt zijn voor zijn narcose, ondergaat Luuk alles stoer. Wat vooral spannend is voor zijn moeder en ons, is hoe hij zal reageren op een PEG sonde in zijn buik: zal hij hem eruit willen trekken? Zal hij verdrietig zijn?
Wanneer Luuk terugkeert op de afdeling lopen de verpleegkundige en ik samen naar binnen. Luuk voelt met nieuwsgierige glimlach aan zijn neus en constateert blij dat zijn slangetje uit zijn neus is. Daarna slaan we zijn deken van hem af en schuiven zijn ok jasje omhoog. Luuk kijkt naar zijn buik, wil even aan het gaasje voelen wat erop zit en blijft even stil. Dan verschijnt er een glimlach op zijn gezicht en vraagt hij: “Mag ik hem alsjeblieft ook mee naar huis nemen?”
Nadeche van Rijn
Vakgroep medisch pedagogische zorg Nederland
