Maandelijks op de nieuwsblog Kind&Zorg: een column van de Vakgroep Pedagogische Zorg in het Ziekenhuis Nederland over wat zij meemaken in de praktijk.
Met mijn collega fiets ik naar huis. We kletsen na over de afgelopen weken in het ziekenhuis. Er zijn veel echt zieke kinderen geweest. Kinderen waar de diagnose lang onduidelijk bleef. Wat automatisch veel onderzoeken en wachten op uitslagen betekende voor het kind en ouders. Een tijd waarin verschillende emoties zoals angst, pijn, ongemakken en isolatie niet vreemd zijn. Sebas en Jesse zijn me speciaal bijgebleven. Twee totaal verschillende kinderen. Twee totaal verschillende manieren om met hun situatie om te gaan.
Sebas, van 6 jaar oud, had meerdere ontstekingen aan zijn buikvlies, en trok zich bijna volledig terug. Als een schildpad in zijn schild. Alleen wanneer het voor hem belangrijk was opende hij zijn ogen of antwoordde hij kort. ‘Wil je een pannenkoek?’ Ik zag een knikje. Wanneer ik met de pop het onderzoek uitlegde, keek hij stil toe. Zijn ogen sloten zich weer toen ik klaar was. Vanuit een natuurlijke filtering reageerde Sebas op wat echt nodig was en liet hij alleen de noodzakelijke informatie binnen. De kracht van Sebas.
Jesse, 4 jaar oud, had een lange tijd onverklaarbare hoge koorts en liet regelmatig zijn frustratie zien. Als een leeuw die liet weten dat je niet onnodig binnen zijn territorium moest komen. Wanneer je naar zijn tekening vroeg vlogen de stiften door de kamer. Als hij moest douchen verweerde hij zich en kreeg wie te dicht bij kwam kreeg een klap. Wanneer hij geprikt moest worden gilde hij het uit, zijn been hield hij echter netjes stil. Hij wist namelijk heel goed dat het belangrijk was de medicijnen uit de prik te krijgen. De kracht van Jesse.
De basis van de kracht van het kind ligt bij de ouders. Zij zijn het voorbeeld voor hun kind, ook tijdens de stressvolle dagen in het ziekenhuis. In deze dagen ervaren ouders vaak weinig controle en voelen ze zich onmachtig en angstig. Vaak is het de eerste keer dat ze de overlevingsmechanismen van hun kind zien.
Als pedagogisch zorgverlener ga ik in gesprek met ouders. Ik neem de tijd om naar hun ervaringen te luisteren en emoties te zien. Ik hoor hun zorgen en stel vooral gerust. Geruststellen door de kracht van hun kind te laten zien. Psycho-educatie, over kinderen en stressregulatie helpt hierbij. Psycho-educatie is een methodiek die gebruikt wordt om kinderen en ouders door middel van theoretische uitleg meer inzicht te geven in de situatie. En voor ouders vaak belangrijk: kleine, praktische handvatten passend bij hun kind.
De ouders van Sebas gingen Sebas iedere dag rustig voorlezen uit een komisch verhalenboek. Zij kenden Sebas namelijk als een grappenmaker en grote fan van mister Bean. Nu zagen ze ook de glimlach als reactie, welke hen geruststelde. De moeder van Jesse ging regelmatig samen met hem balonnen meppen. Die mogen namelijk de hele kamer door en maken bijna nooit iets kapot. Een fijn ontladingsmoment voor Jesse en ook voor zijn moeder.
Zo zien ouders hoe hun eigen gedrag invloed heeft op dat van hun kind en krijgen zij weer vertrouwen in hun ‘eigen opvoeding’. Met wat praktische handvatten en tips staan ze weer in hun kracht en zien ze dat ze samen krachting zijn. Teruggetrokken en stil of luid en aanwezig: de kracht van het gezin zorgt dat ze de ziekenhuisopname samen aankunnen.
Anne Weenink
Pedagogische zorg in het ziekenhuis Nederland
