Maandelijks op de nieuwsblog Kind&Zorg: een column van de Vakgroep Pedagogische Zorg in het Ziekenhuis Nederland over wat zij meemaken in de praktijk.
Bij de ingang van het ziekenhuis voelt hij de misselijkheid al opkomen, precies waar hij bang voor is. Willem is 17 jaar en heeft acute lymfatische leukemie. Hij moet nog zes maanden chemo en ziet hier steeds meer tegenop. Ook buiten het ziekenhuis wordt Willem al misselijk bij het zien van gele vloeistof of het horen van geluiden die hij associeert met zijn chemokuren. Best een beetje onhandig wanneer je biomedische wetenschappen studeert. De angst om misselijk te worden wordt steeds groter.
Samen met Willem en moeder ga ik in gesprek. Willem kan zelf goed aangeven dat de misselijkheid voortkomt uit angst voor misselijkheid. Ik stel hypnose voor en leg uit wat het inhoudt. Willem wil het graag proberen. We spreken af dat Willem een keer in het ziekenhuis komt wanneer hij geen chemo hoeft.
Tijdens de eerste sessie zweeft Willem weg in een luchtballon. Hij komt makkelijk in trance en geeft zich over aan de oefening. Na de oefening moet hij letterlijk even landen. Hij kan niet meteen opstaan maar ervaart de oefening als erg prettig. Willem is enthousiast en gaat thuis fanatiek aan de slag om zich de oefening eigen te maken. Tijdens de volgende chemo past Willem de oefening toe maar overheerst het geluid van de infuuspomp waardoor hij niet in trance komt.
Het mooie van hypnose is dat je het negatieve een positieve rol kan geven in je verbeelding. Willem gaat in zijn verbeelding naar het strand. Het geluid van de infuuspomp buigt hij om tot het geluid van boten waardoor het niet meer negatief is en opgaat in het geheel. We nemen het geluid van de infuuspomp op zodat hij hier thuis mee kan oefenen.
Bij ons binnen de kindergeneeskunde wordt hypnose ingezet bij o.a. angst, pijn en misselijkheid. Het is een mooie methode die past bij onze rol als medisch pedagogisch zorgverlener. Met het aanleren van zelfhypnose krijgt het kind een tool in handen om zelf invloed uit te oefenen op zijn klacht. Daarmee zetten we het kind in zijn eigen kracht. Bij hypnose gaat het om het geven van positieve suggesties. Ook zonder trance heeft deze manier van communiceren een positieve uitwerking op de patiënt. Dit noemen we medische hypnose / Positief ondersteunend praten. Als een opmerking zowel positief als negatief kan worden geïnterpreteerd, zal een gestreste patiënt of iemand die pijn heeft bijna altijd de negatieve interpretatie kiezen. Daarom is medische hypnose / Positief ondersteunend praten een goede methode om toe te passen binnen een stressvolle omgeving zoals het ziekenhuis.
Na een paar weken bel ik met Willem en vertelt hij trots dat hij het ziekenhuis in kan gaan zonder misselijk te worden. Ook tijdens de chemo’s daarna kan hij de behandeling redelijk ontspannen ondergaan. Dit succes heeft hij helemaal te danken aan zijn eigen inzet en motivatie!
Willem kotst niet meer van de angst, maar alleen nog van de chemo. Nog een paar maandjes, zet hem op Willem!
Hanneke Heinen & Maaike Wamelink
Vakgroep pedagogische zorg ziekenhuis Nederland
Lees ook het artikel over kinderhypnose in de medische setting en Positief ondersteunend praten