Maandelijks op de nieuwsblog Kind & Zorg: een column van de Vakgroep Medisch Pedagogische Zorg Nederland over wat zij meemaken in de praktijk.
Met zijn bokshandschoenen hangend aan zijn rugzak komt hij met zijn vader de trap op. Trots straalt van zijn gezicht. Met een high five ontvang ik hem en samen lopen we door naar de verpleegkundige. Die staat klaar met haar bokshandschoenen aan. Freek komt vandaag alleen ´een potje boksen´ in het ziekenhuis.
De afgelopen drie afspraken hebben we als team: Freek, vader, moeder, de verpleegkundige en ik samengewerkt. Freek zijn vertrouwen en zelfvertrouwen is terug. Controle teruggeven, kleine stappen en eerlijkheid waren hiervoor nodig.
Telefonisch heeft moeder verteld dat Freek al meerdere, onverwachte en pijnlijke klysma’s gehad heeft. Aandacht voor uitleg en hoe te ontspannen is hierbij niet geboden. ‘Simpel’ inbrengen van een zetpil (wat medisch noodzakelijk is) gaat nu niet meer. Freek zijn kringspieren spannen zich onbewust aan op het moment dat iets in de buurt van zijn billen komt.
Freek is zeven jaar en wil graag van zijn buikpijn af en begrijpt goed dat de zetpillen hem hierbij gaan helpen. Ons doel wordt Freek of ouders zelf de zetpil in te laten brengen, met ondersteuning van de verpleegkundige als tussenstap. Thuis zorgt praten over een zetpil al voor woede en gevecht.
Moeder krijgt van mij de opdracht, met tips, thuis als eerste ruimte te geven voor zijn angst die geuit wordt door boosheid. Als hij een deel van deze emotie kwijt is ontstaat ruimte om in gesprek te gaan voor mijn collega en mij.
Een praatje over boksen, een toevallig gedeelde passie van Freek en ook de verpleegkundige, afgewisseld met gesprek over de zetpil en hoe deze in te brengen zorgt dat Freek zich veiliger voelt en meewerkt. De zetpil blijft in het zicht en langzaam met toestemming van Freek brengt de verpleegkundige de zetpil in ministappen in. Door oogcontact heen en weer tussen vader, verpleegkundige en mij zorgen we voor afstemming en geven we Freek regie waar mogelijk. Met de ministappen op papier gaan Freek en ouders thuis oefenen. Door twee keer per dag te oefenen thuis willen we bereiken dat Freek gaat ervaren dat het een handeling is die gelijk kan zijn aan het iedere ochtend tandenpoetsen. Het ervaren en verminderen van de angst staat voorop in plaats van de zetpil naar binnen krijgen. Voor en na de handeling bokst Freek een paar minuten om zijn spanning te ontladen en ook positief af te sluiten.
Na twee keer oefenen in het ziekenhuis met de boksverpleegkundige en thuis oefenen, neemt Freek de derde afspraak het heft zelf in handen. Hij laat zien dat hij de zetpil zelf kan inbrengen met hulp van vader. De laatste afspraak komt hij als afsluiter alleen nog een potje boksen en de medaille voor boks- en zetpilkampioen in ontvangst nemen. Het lukt hem thuis helemaal zelf.
Freek is trots en ook zijn team is trots. Om zelfvertrouwen en medewerking van Freek te bereiken waren afstemming en een goede rolverdeling onze grootste kracht. Ieder in zijn eigen professie. Freek als kind, vader en moeder als ouders, de verpleegkundige voor de medische expertise en handelingen en ik, als medisch pedagogisch zorgverlener, voor coaching om het juiste gedrag positief te stimuleren. Teamwork.
Anne Weenink
Vakgroep Medisch Pedagogische Zorg Nederland