Het project ‘Een grote stem voor kleine mensen’ loopt tot 1 september 2024. Wat heeft het dan opgeleverd? In ieder geval een uitgebreid onderwijspakket waarmee in principe iedere kindzorgprofessionals zichzelf kan bekwamen in hoe je dat nou doet, samen beslissen met kinderen. Variërend van zelfstudie via e-learning tot een intensieve implementatiescholing voor het hele team.
Zorgverleners in de kindzorg, zowel binnen als buiten het ziekenhuis, willen graag samen beslissen met kinderen, bleek eerder uit onderzoek door Kind & Ziekenhuis. En ze willen graag weten hoe je dat doet. Na vele masterclasses en kennissessies beaamt Cecilia Kalsbeek, projectleider én een van de trainers van het project ‘Een grote stem’ dat zorgverleners in de kindzorg inderdaad leergierig zijn.
Kwartje is gevallen
“Het kwartje is overal wel gevallen dat samen beslissen met kinderen écht iets anders is dan met volwassenen”, zegt Cecilia. “Kinderen hebben een totaal andere belevingswereld, en dat vergt een specifieke benadering. Daarom werkt het zo goed dat in al ons onderwijs de door kinderen ontwikkelde schijf van vijf (zie onder dit artikel) leidend is. Wat verwachten zij van samen beslissen en wat hebben ze daarbij van jou als zorgverlener nodig? Liefst verteld door kinderen en jongeren zelf, hetzij via een filmpje, hetzij live.”
State-of-the art expertise
In de afgelopen twee jaar ontwikkelde het projectteam samen met kinderen, ouders, experts én zorgverleners zelf state-of-the art expertise, die na de einddatum van het project op1 september door Kind & Ziekenhuis en haar samenwerkingspartners wordt aangeboden. Er zijn 4 verschillende onderwijsproducten, variërend van zelfstudie tot een implementatiescholing. “Het pakket is zo samengesteld dat we in principe iedere zorgprofessional en iedere zorgorganisatie die met kinderen werkt op maat kunnen bedienen,” aldus Cecilia Kalsbeek.
1. E-learning
Deze zomer wordt de laatste hand gelegd aan een primeur: een e-learning volledig gewijd aan samen beslissen met kinderen. Een laagdrempelige kennismaking met het thema voor in prinicipe iedere kindzorgprofessional, die samen beslissen met kinderen en het gebruik van gespreksinstrumenten in al zijn facetten behandelt. De e-learning bevat onder meer filmpjes, animaties en voorbeelden van praktijksituaties.
“De e-learning ontwikkelen we op uitdrukkelijke verzoek van zorgprofessionals,” zegt Cecilia Kalsbeek. “Zelfstudie over samen beslissen specifiek met kinderen bestaat nog niet. We zijn trots dat we hem straks kunnen presenteren.”
2. Kennissessie
Ook laagdrempelig en voor een breed publiek (in de kindzorg) is de Kennissessie Samen beslissen met kinderen en met elkaar. De Kennissessie, waar er deze zomer 2 van zijn gehouden heeft een open inschrijving, duurt een dagdeel en vindt live plaats door het hele land. Tijdens de sessie komt in principe alle expertise die tijdens het project is opgedaan aan bod, én wordt de link gelegd tussen samen beslissen en Medische Kindzorg Samenwerking (MKS).
“Met de Kennissessie willen we bereiken dat bij veel zorgverleners in het hele land het vonkje overspringt,” aldus Cecilia Kalsbeek. “We hopen dat mensen enthousiast worden en liefst ook in hun eigen team of organisatie ermee aan de slag gaan. Speciaal daarvoor ontwikkelen wij nu een spel, een serious game, waarmee je spelenderwijs samen beslissen met kinderen een stapje verder brengt.”
3. Masterclass
De Masterclass Samen beslissen met kinderen is het basisproduct in het onderwijspakket. Een dagdeel onderwijs voor jouw team of zorgorganisatie over samen beslissen in al zijn facetten, die wel wat meer de diepte ingaat, aldus Cecilia Kalsbeek. “Omdat de training incompany is, kan de inhoud op specifieke situaties die vaak voorkomen in jouw organisatie worden toegesneden. We hebben de Masterclass al vaak gegeven. Wat leuk is dat we ook vaak nieuwsgierige zorgverleners van andere disciplines aantreffen.”
4. Implementatiescholing
Het vierde onderwijsproduct uit het pakket is de meest intensieve. De implementatiescholing voor teams of zorgorganisaties, net als de Masterclass. In 4 dagdelen komen alle aspecten van samen beslissen met kinderen voorbij en oefen je met gedrag aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk. In verschillende interactieve werkvormen. Waarbij ervaringsleren voorop staat. De modules kunnen los van elkaar worden gegeven, maar zijn zo opgezet dat ze elkaar aanvullen en daarmee een mooi afgerond geheel vormen. Samen beslissen met kinderen vormt het uitgangspunt en wordt geplaats in het grotere geheel van kind- en gezinsgerichte zorg.
Attitudetraining
“Ja, het is echt een attitudetraining”, aldus Cecilia Kalsbeek. “Best intensief, maar ook heel waardevol. Je merkt tijdens zo’n meerdaagse scholing dat er op een zeker moment een omslagpunt is, dat ‘we het allemaal ineens doorhebben’. Mooi om te zien, en ik denk dan ook: hier gaan ze vanaf nu samen beslissen zoals het bedoeld is, dit gaat niet meer weg. En daar doen we het natuurlijk voor.”
Wie maken het onderwijs?
De onderwijsproducten ‘Samen beslissen met kinderen’, zijn tot stand gekomen in samenwerking met o.a. Alice Bakker (onderwijskundige, e-learning), Christel van Batenburg, Anjet Brouwer-van Dijken, Cecilia Kalsbeek, Wing Yan Man (serious game), zorgverleners en medewerkers van KinderThuisZorg Nederland, Tergooi MC en LUMC Willem-Alexander Kinderziekenhuis, kinderen, ouders en leden van de expertgroep ‘Grote Stem’.
Wat is de ‘schijf van vijf’ voor samen beslissen met kinderen?
De schijf van vijf is wat kinderen zeggen nodig te hebben van zorgverleners om samen te kunnen beslissen:
- Geef onze stem de ruimte.
- Gun ons de tijd om te bedenken wat wij belangrijk vinden.
- Luister écht naar ons.
- Vertel ons steeds alles, in taal die wij begrijpen.
- Praat mét ons en niet óver ons (vertrouwen)
Meer lezen over de schijf van vijf? Klik hier
Project ‘Een grote stem voor kleine mensen’
Het project ‘Een grote stem voor kleine mensen’ vindt plaats in het kader van het programma Leren gebruiken van uitkomstinformatie voor Samen beslissen van Zorginstituut Nederland. De jaargang 2022 staat in het teken van Samen beslissen met kinderen met als doel meer zeggenschap voor kinderen over hun zorg. Het Zorginstituut voert deze regeling uit in opdracht van het ministerie van VWS.
Het project richt zich in eerste instantie op kinderen die ook zorg nodig hebben in de eigen omgeving (MKS). De begeleiding door zorgverleners vindt plaats in de fase in MKS waarin bekeken wordt welke zorg een ondersteuning een kind in de eigen omgeving moet krijgen (fase ‘hulpbehoeftescan’).
Samenwerking
Kind & Ziekenhuis werkt in het project samen met de andere MKS-partners: Kenniscentrum kinderpalliatieve zorg, Kinderverpleegkunde.nl, Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), V&VN Kinderverpleegkunde en Brancheorganisatie Integrale Kind Zorg (BINKZ).
Ook nemen deel KinderThuisZorg Nederland, diverse experts en andere patiëntenorganisaties. Maar de grootste rol in het project is weggelegd voor de kinderen zelf.
Meer weten over het project ‘Een grote stem voor kleine mensen’? Klik hier.
