Afscheidsinterview met voorzittersduo landelijke KinderAdviesRaad

Anne Swinkels en Tamara van den Steen vervulden samen het eerste voorzitterschap van de landelijke KinderAdviesRaad (KAR) van Kind & Ziekenhuis. Begin dit jaar zwaaiden de duovoorzitters af. Hoe hebben ze hun tijd als voorzitter ervaren, en wat hebben ze ervan geleerd? Een interview.

Ze hebben pionierswerk verricht, Anne Swinkels en Tamara van den Steen, de eerste voorzitters van de landelijke KAR van Kind & Ziekenhuis. Dat alleen al: dat ze ervoor kozen om sámen het voorzitterschap te vervullen. Een logische keuze, legt Anne uit.

“We zijn beiden studerend, ook al toen we met het voorzitterschap begonnen. Dan is het fijn als je taken kunt verdelen. Als een van ons een drukke studieweek had, kon de ander het overnemen. Zo hebben we dat bijna drie jaar gedaan, van mei 2020 tot begin dit jaar.”

Mooi en belangrijk werk

De kinderen en jongeren in de landelijke KAR geven advies aan Kind & Ziekenhuis, zodat de stichting zich goed kan inzetten voor het zieke kind, thuis, op school en in het ziekenhuis.

Nee, de KAR was geen onbekend fenomeen voor ze, want voordat ze het duovoorzitterschap aanvaardden, waren ze beiden al actief in de KAR van respectievelijk het Amalia kinderziekenhuis in Nijmegen (Anne was voorzitter) en het Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag (Tamara was lid).

Anne: “Dat was mooi en belangrijk werk. Het verschil is dat je je in de KAR van een zorgorganisatie vooral richt op lokale items, zoals meer speelgoed in de wachtkamer. Terwijl je in de landelijke KAR kunt kijken naar het bredere plaatje. Je denkt dan mee – én je geeft advies – over zaken die álle kinderen in álle ziekenhuizen aangaan. Dat je die invloed hebt, dat is gaaf.”

Concrete adviezen

Het project Verbeteren wachttijden is één van de voorbeelden waar de landelijke KAR de afgelopen tijd advies over gegeven heeft, vult Tamara aan. “Wachten kan voor kinderen stressvol zijn, want ze weten vaak niet wat er gaat gebeuren. Je kunt daar al iets aan doen door te zorgen voor afleiding, met puzzelboekjes, kleurplaten en potloden in de wachtkamer. Het kost bijna niets, en het is supermakkelijk te organiseren.”

“Wat verder helpt is dat de dokter of verpleegkundige zo nu en dan laat weten hoe lang je nog moet wachten. Als je dat niet weet, neemt de stress toe. Dat zijn concrete adviezen die we als KAR hebben gegeven. Die adviezen staan nu in de Handreiking Wachttijden voor kinderen verbeteren van Kind & Ziekenhuis. Iedere zorgorganisatie kan ze toepassen. Dat er iets met onze adviezen wordt gedaan, dat is heel bevredigend.”

Betere zorg voor kinderen

Waarom ze voorzitter wilden worden? Tamara: “Ik loop zelf al sinds mijn 11^e in de zorg, ik ben nu 23. Ik heb veel dingen meegemaakt die niet goed zijn gegaan. Ik wilde me daarom graag inzetten voor betere zorg voor kinderen. Ook omdat ik weet dat ook andere kinderen negatieve ziekenhuiservaringen hebben, maar er niet over durven te praten. Ik wil het graag voor hen opnemen.”

Anne vult aan: “Bij mij is het precies omgekeerd. Ik heb geen nare ervaringen in het ziekenhuis waar ik in behandeling was. Dat gun ik andere kinderen ook. Dat ik actief ben in de KAR komt ook voort uit dankbaarheid. Ik wil graag iets terugdoen voor de zorg die ik heb gekregen.”

Veel geleerd

Hoe verschillend hun motivatie ook was, hun wens om op te komen voor de belangen van kind en gezin komt overeen. Anne: “Uit eigen ervaring weten we hoe kwetsbaar je bent als kind in een ziekenhuis. En als je als kind zelf niet kan zeggen wat je nodig hebt, is het belangrijk dat er anderen zijn die dat voor jou doen. Daarom hebben we dit gedaan.”

Ja, ze hebben veel geleerd de afgelopen drie jaar. Anne: “Ik heb geleerd dat je goed moet luisteren naar de problemen van de ander. Dat gaat niet vanzelf, zeker niet bij een kind van 11 dat niets wil vertellen. Je moet belangstelling tonen, leren doorvragen, vertrouwen winnen. Ik kan dat nu beter dan toen ik begon. Dat is een ervaring die me gevormd heeft.”

“Uit eigen ervaring weten we hoe kwetsbaar je bent als kind in een ziekenhuis”

Tamara: “Ik heb zelf een sterke mening, neem geen blad voor de mond. Dat kan een valkuil zijn als je voorzitter bent. Het risico bestaat dat anderen dan niets meer durven te zeggen. Dat is niet de bedoeling. Ik wil juist dat andere kinderen vertellen wat hen bezighoudt. Dat heb ik zeker geleerd. Ik weet nu hoe ik andere kinderen kan laten vertellen zonder dat ik druk uitoefen.”

“Die sterke mening, zeggen wat ze denkt, dat heb ik bij Tamara altijd gewaardeerd,’ reageert Anne. ‘Ik heb daardoor ook zelf beter geleerd om me uit te spreken. Ik ben minder bescheiden dan toen ik begon. Dat heb ik van Tamara geleerd.”

Tamara: “Van Anne heb ik juist geleerd om meer georganiseerd te werken. Ik ben best een chaotisch persoon, doe duizend dingen tegelijk. Als we dingen moesten regelen, zei Anne: jij doet dit, ik doe dat. Vervolgens belde ze me dan op met: heb je het al gedaan? Gelukkig maar, anders was ik het misschien vergeten.”

Altijd bellen

Ze zijn geen voorzitter meer, maar blijven zeker actief voor Kind & Ziekenhuis. Sterker nog, Anne is inmiddels zelf – naast haar studie – werkzaam als project- en beleidsmedewerker bij Kind & Ziekenhuis, ter vervanging van een zwangerschapsverlof. In deze rol is ze onder meer begeleider van de landelijke KAR, met nu twee nieuwe duovoorzitters Annemijn en Mara.

Anne: “De waarden van Kind & Ziekenhuis, stem geven aan kind en gezin, dat past zo bij ons, we komen daar niet meer van los.’ Tamara: ‘Ik werk nu mee aan het project Een grote stem voor kleine mensen. Ik geef daarin masterclasses Samen beslissen met kinderen. Nee, ik denk niet dat we er ooit mee stoppen. De mensen van Kind & Ziekenhuis mogen altijd bellen als ze ons nodig hebben.”

door Michel van Dijk, journalist