Naar schatting belanden jaarlijks vijfduizend kinderen in Nederland op de Intensive Care van een ziekenhuis. De behandeling is voor patiëntjes soms zo indrukwekkend dat ze er een ernstig trauma aan overhouden.
De intensieve zorg van ziekenhuizen is de afgelopen dertig jaar enorm verbeterd, blijkt uit een inventarisatie van NRC. In de jaren ’80 overleed nog bijna de helft van alle kinderen die op de Intensive Care terechtkwamen. Tegenwoordig is dat nog maar vijf procent.
Maar die enorme verbetering komt weer met nieuwe uitdagingen. Soms is de behandeling zo zwaar en beangstigend dat kinderen een trauma overhouden aan de procedure. Ze krijgen daardoor last van langdurige angstklachten, woede-aanvallen, concentratiestoornissen en ontwikkelingsproblemen.
Eén op zeven kinderen PTSS
Dr. Madelon Bronner promoveerde op haar onderzoek naar posttraumatische stress bij kinderen na een ziekenhuisopname. Volgens haar promotieonderzoek bij het AMC krijgt ongeveer een op de zeven kinderen last van Posttraumatisch Stressstoornis (PTSS) na een intensieve behandeling in het ziekenhuis.
Gek genoeg is niet de ernst van de ziekte bepalend bij het ontwikkelen van PTSS. Ook de duur van de opname, en zelfs de leeftijd van het kind hebben nauwelijks effect op de mate waarin kinderen last krijgen van een emotioneel trauma. De belangrijkste voorspeller voor de ontwikkeling van PTSS is de stressreactie van ouders. Hoe meer paniek er bij de vader of moeder van het kind leeft, des te groter de kans dat het kind last krijgt van posttraumatische stress.
Oorzaak: stressreactie bij ouders
“Het lijkt erop alsof de stressreactie van ouders ‘besmettelijk’ is”, legt Bronner uit via de telefoon. “Vooral bij jonge kinderen is dat het geval.” Daarom is het belangrijk dat behandelaars aandacht hebben voor de emoties van ouders, maar ook die van kinderen. “Dat kan in hele kleine dingen zitten”, zegt de medisch psychologe. “Bijvoorbeeld wanneer een apparaat allerlei piepjes maakt, de verpleegkundige het apparaat uitzet en zonder iets te zeggen weer wegloopt. Dat leidt bij ouders snel tot stress: ‘wat is er allemaal aan de hand’, denken ze dan.”
