De meeste ziekenhuizen hebben geen uniform beleid ter voorkoming van angst, pijn en stress bij kinderen die een medische procedure moeten ondergaan. Vooral op SEH’s, labs, poli’s en OK’s is nog geen sprake van comfortzorg of traumavrije zorg aan kinderen. Hier begint wel langzaam verandering in te komen. Op veel kinderafdelingen en kinderpoli’s wordt juist wel comfortzorg geboden.
Dat beeld komt naar voren uit een onderzoek van Stichting Kind en Ziekenhuis en de Vakgroep Medisch Pedagogische Zorg Nederland onder medisch pedagogisch zorgverleners naar comfortzorg of traumavrije kindzorg in de Nederlandse ziekenhuizen.
Kindgerichte werkwijze
Bijna 60 procent van de ondervraagde medisch pedagogisch zorgverleners ziet het als de ‘allergrootste uitdaging’ om traumavrije kindzorg breder gedragen te krijgen binnen het ziekenhuis. Ze zouden bij andere disciplines en op andere afdelingen (zoals de SEH, het lab en de OK) graag dezelfde kindgerichte werkwijze zien als op de kinderafdeling en kinderpoli’s. Daar is vaak juist wel sprake van comfortzorg bij procedures.
Sommige ziekenhuizen hebben wel uniform beleid, blijkt uit het onderzoek, maar op de meeste plekken zijn er grote verschillen. “Inspelen op kinderen gebeurt nog altijd veel te weinig”, aldus een respondent. “Het is vaak een strijd om voor het kind op te komen.” Er is in een aantal ziekenhuizen wel sprake van scholing van zorgverleners op andere afdelingen en in disciplines dan de kindergeneeskunde. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om trainingen in focustaal/comfort talk.
“Het is vaak een strijd om voor het kind op te komen”
Op de kinderafdelingen en kinderpoli’s spelen medisch pedagogisch zorgverleners meestal een belangrijke rol in de comfortzorg. Ze zorgen onder meer voor een goede voorbereiding, maken samen met het kind een plan van aanpak, geven begeleiding en aan de ouders en verzorgen de (eventueel) gekozen vorm van afleiding. Meestal is het de medisch pedagogisch zorgverlener die voor, tijdens en na de procedure met het kind communiceert.
De onderzoekers brachten ook in kaart welke middelen ziekenhuizen inzetten voor comfortzorg. Terwijl alle ziekenhuizen verdovende EMLA-zalf of vergelijkbare medicatie inzetten, heeft minder dan de helft (42 procent) de beschikking over lachgas. Ter voorbereiding op een procedure gebruikt ongeveer 90 procent van de ziekenhuizen fotoboeken en instructiepoppen of speelgoed. 70 procent heeft ook video’s beschikbaar.
Bellenblaas
Voor het afleiden hebben nagenoeg alle ziekenhuizen een iPad/tablet/tv beschikbaar, net als boeken, speelgoed en bellenblaas. Iets meer dan de helft van de ziekenhuizen gebruikt ook een virtual reality-bril. Verder vroegen de onderzoekers onder meer hoe de medisch pedagogisch zorgverleners en hun collega’s omgaan met positieve afronding en nazorg, prikprocedures, zeer angstige kinderen en het voorkomen van dwang. Aan het onderzoek deden 72 zorgverleners (namens hun team) in 49 verschillende ziekenhuizen mee.
Meer weten? Download hier het uitgebreide artikel:
Meer info
Stichting Kind en Ziekenhuis werkt intensief samen met het PROSA Kenniscentrum en de Stichting Charlie Braveheart in het project Voorkomen van pijn, angst en dwang in de medische kindzorg. Dit project richt zich op het genereren van bewustzijn voor het onderwerp en het ontwikkelen van tools voor kinderen, ouders en zorgprofessionals.
